ĐIỀU TRỊ BỆNH SỞI BẰNG CÂY THUỐC NAM
Tg: LY. Nguyễn Thị Phương
Tg: LY. Nguyễn Thị Phương
(Nguyên Phó Chủ nhiệm HTX thuốc dân tộc Chùa Bộc)
Theo y học cổ truyền, bệnh sởi là
bệnh của “Thời khí” do lục dâm gây ra. Bệnh sởi là
một bệnh truyền nhiễm, thường thấy ở trẻ em dưới 10 tuổi (từ 10 tháng tuổi đến
3 tuổi nhiều hơn), cũng gặp ở tuổi thiếu niên, thanh niên, đôi khi cả người lớn
(nếu lúc nhỏ không tiêm phòng hoặc chưa bị mắc).
Bệnh
sởi, nếu phát hiện kịp thời, có thể được chữa khỏi ngay tại gia đình bằng thuốc
nam, dễ tìm, ít tốn kém không gây tai biến.
I. TRIỆU CHỨNG
Phát
hiện trẻ mắc bệnh sởi cần căn cứ vào các biểu hiện sau:
- Trẻ
sốt 38 – 40 độ C, sốt kéo dài 3 – 4 ngày, ho khan, chảy nước mũi trong, chảy
nước mắt, hai mi mắt nặng, người khó chịu, quấy khóc.
- Các
nốt sởi mọc lấm tấm như mụn rôm ở sau tai, vùng trán cũng xuất hiện các mụn đỏ
cỡ hạt vừng, sắc sởi đỏ tía, sờ tay thấy ráp, người xưa gọi là “Ma chẩn”. Sau 3 ngày các nốt sởi mọc
lan khắp mặt, cổ họng, bụng, lưng, tay chân.
Khi phát hiện bệnh sởi, điều quan trọng là: Kiêng gió lạnh,
tắm lạnh. Nếu không kiêng lạnh, sởi sẽ mọc vào trong gây nhiều biến chứng không
lường.
Bệnh sởi tiến triển theo 3 giai
đoạn như sau:
1.
Thời kỳ phát sốt
2.
Thời kỳ sởi mọc
3.
Thời kỳ sởi bay.
Chú ý: Khi chẩn đoán bệnh sởi, không nên nhầm lẫn với các
bệnh khác có các chứng tương tự như: Táo chẩn, ôn chẩn, cát đậu chẩn,...
II. ĐIỀU TRỊ:
1. Thời kỳ phát sốt (sởi chưa mọc)
Bệnh khởi đầu bằng sốt 3-4 ngày.
Vùng sau tai, gáy, mặt có vài điểm ban đỏ, cơ thể nóng, ho khan, chảy nước mũi
trong, chảy nước mắt, mệt mỏi, sốt cao dần, thân lưỡi thon đỏ, rêu lưỡi vàng
mỏng, mắt đỏ.
- Pháp trị: làm cho sởi mọc ra càng nhanh, càng nhiều càng tốt.
- Bài thuốc số 1:
Hạt
mùi 30 g sao vàng, cho vào ấm sắc uống thay nước trong 3 ngày.
- Bài thuốc số 2:
Gạo
tẻ sao vàng sắc uống thay nước.
2. Thời kỳ sởi mọc
Bắt đầu xuất hiện nhiều nốt sởi
trên mặt da, mọc dày trong 3-4 ngày.
- Sởi mọc tuần tự khắp mặt rồi
xuống cổ, gáy, vai, ngực, lưng, tay, bụng và 2 bàn chân, mọc ngày càng dày, sắc
sởi đỏ.
- Sốt cao, ho nhiều, đại tiện
nhão, khó đi hoặc táo, 2 ngày mới đi 1 lần, nước tiểu vàng. Có hiện tượng ngứa
mặt và toàn thân.
- Pháp trị: Thanh nhiệt, giải độc.
- Bài thuốc số 3:
1. Sài đất:
|
12 g
|
2. Sắn dây:
|
12 g
|
3. Lá tre non:
|
10 g
|
4. Rau rệu:
|
10 g (sao qua)
|
- Bài thuốc số 4:
1. Sắn dây:
|
12 g
|
2. Lá hoa nhài:
|
12 g (sao qua)
|
3. Rau dấp cá:
|
10 g
|
Liều lượng: Hai bài trên dùng thuốc khô, nếu các vị tươi thì tăng
liều gấp 3, các vị đều sao qua.
Chú ý:
Thời kỳ này nếu thấy sởi không
mọc đều ở chỗ nào thì lấy hạt mùi 30 g sao thơm, bọc vải mềm (vải cũ), đập dập hạt
mùi, chấm với rượu trắng xoa vào chỗ chưa mọc; ngày xoa 2-3 lần, xoa xong ủ ấm,
sởi sẽ mọc ra (mọc càng nhiều càng tốt).
3. Thời kỳ sởi bay (khoảng 2-3 ngày)
Thời kỳ này sốt có giảm, nhưng
còn có thể sốt về chiều (do âm hư, tân dịch giảm), người mệt, miệng khô, thỉnh
thoảng ho khan, lưỡi thon, đỏ, rêu lưỡi ít.
- Pháp trị: Dưỡng âm, thanh nhiệt, triệt nọc sởi.
- Bài thuốc 5:
1.
Hoa nhài sao vàng sắc uống.
2.
Rau rệu khô 50 g (sao vàng) sắc nước uống liên tục 15 ngày; hoặc dùng lá dấp cá
tươi 200 g sắc nước uống liên tục trong 15 ngày.
KIÊNG CỬ:
1. Kiêng gió lạnh, kiêng nước,
kiêng thức ăn sống lạnh, chất tanh.
2. Không dùng thuốc mát lạnh (dù
thời tiết nóng)
3. Không dùng thuốc cay, thơm và
nóng (dù thời tiết giá rét)
4. Không dùng thuốc bổ. Nếu đi
ngoài lỏng có thể dùng bài sau (bài thuốc số 6):
- Bài thuốc số 6:
1. Lá Đinh lăng:
|
30 g
|
(sao vàng)
|
2. Lá mơ lông:
|
30 g
|
(sao cháy)
|
3. Cà-rốt khô:
|
20 g
|
Các
vị trên cho vào ấm, sắc lấy nước uống.
5. Không ăn cam, chuối tiêu,
trứng vịt, các thức ăn nước uống để trong tủ lạnh. Không ăn chất ngọt, tanh,
mỡ.
NÊN ĂN:
Cà-rốt, khoai tây, rau ngót, thịt
lợn thăn, thịt bò, gạo tẻ.
Uống nước gạo tẻ rang vàng.
III. KẾT LUẬN:
Bệnh sởi thường xuất hiện vào mùa
xuân, là bệnh thời khí, hay lây (bệnh truyền nhiễm). Nếu chủ quan, cho là bệnh
đơn giản sẽ dẫn đến hậu quả đáng tiếc. Tuy nhiên nếu chữa trị kịp thời thì có
thể chữa khỏi; cần theo hướng dẫn nói trên về cách điều trị gồm cả kiêng cử,
chế độ ăn uống.
PHỤ LỤC
I. PHÂN BIỆT BỆNH SỞI: CHỨNG THUẬN, NGHỊCH
1. Chứng thuận (nhẹ):
- Sốt từ 3-5 ngày thấy sởi mọc
hạt đỏ lấm thấm ở sau tai, mặt, cổ, vai, rồi mọc xuống ngực, tay, bụng rồi
xuống chân (mọc từ trên đầu xuống)
- Mọc ra nhiều sắc đỏ tươi (như
hoa đào), mềm nhuận, tinh thần tỉnh táo, ăn uống đại tiện bình thường. Ngoài
3-5 ngày sởi lặn dần từ trên mặt xuống dần đến hai chân. Từ 7-10 ngày là sởi
bay đi hết.
2. Chứng nghich (nặng):
- Sởi đã mọc sau 3 ngày mà ở mặt
không bay được hoặc mới mọc sáng chiều đã lặn (sởi gấp).
- Khắp mình chưa mọc sởi mà hai
bên sườn đã mọc, hai mép miệng sưng lên, cổ họng sưng đau, không ăn được,...
- Khi lên sởi kèm cả phát ban,
thở ngược lên... Màu sắc đỏ tía, hay tối, khô, không nhuận.
- Có triệu chứng nóng đai
tràng,... đi kiết.
Tìm thầy giỏi chữa hoặc đưa đi
bệnh viện cấp cứu.
II. PHÂN BIỆT BỆNH SỞI với BỆNH PHONG CHẨN
Sởi
|
Phong chẩn (phong tịt)
|
Bệnh khởi phát có thời gian
(7-10 ngày). Không chữa kịp thời, gây biến chứng (sưng phổi, ỉa chảy,...)
|
Bệnh khỏi nhanh chóng trong
thời gian ngắn (3-4 ngày). Lành tính. Thường ở trẻ nhỏ còn bú.
|
Mọc ban chẩn dần dần từ trên
xuống dưới, 2-3 ngày mới mọc hết
|
Mọc nhanh, không để lại nốt sẫm
|
Rêu lưỡi trắng, dày, vàng
|
Rêu lưỡi trắng mỏng
|
Sởi dày có bong vẩy
|
Bệnh sởi có thể chữa tại gia
đình, bảo đảm an toàn cao,các vị thuốc nam dễ tìm kiếm, ít tốn kém,...
III. CÁCH PHÒNG BỆNH SỞI:
Kiêng ăn các chất cay, nóng như:
ớt, tiêu, gừng, cá rô, dứa, mít. Ăn nhiều các thứa đó sẽ tích nóng trong, phát
ra sởi, ngứa, mụn nhọt.
LY Phan
Xuân Quyên tổng hợp
ĐT: 0168 699 3030
Hà Nội – 22/04/2014
LY. Phạm Kim Phương (Hội Đông y quận Hai Bà Trung, Tp Hà Nội)
chia sẻ kinh nghiệm điều trị trẻ bị bệnh sởi
chia sẻ kinh nghiệm điều trị trẻ bị bệnh sởi
(trích bài nói của LY Phạm Kim Phương
tại buổi sinh hoạt CLBDC HN sáng ngày 27/04/2014)
Minh Thanh chữa sởi cho con:
- Cho ăn nhiều cơm nếp để sởi mọc nhanh
- Tuyệt đối kiêng gió, kiêng nước
- Làm mát trong bằng huyệt diện chẩn
- Làm mát trong bằng huyệt diện chẩn
Kinh nghiệm của một hội viên:
- Phân biệt Sởi và Thủy đậu
- Dùng hạt mùi để cho sởi mọc nhanh và đều
- Với Sởi, cần kiêng gió nước, Thủy đậu thì không
